maandag 30 maart 2015

Brood blog 2: Gluten zijn een godsgeschenk.

Ver verleden

Als we kijken naar de evolutie van de mens, en hoe de mens het overheersende wezen op onze planeet werd, blijft het nog altijd een vraagstuk waar de mens precies die voorsprong op andere wezens nam. Daarom bestuderen we hoe en wanneer de mens rechtop ging lopen. Een andere factor is de plaats van de duim ten opzichte van de andere vingers, waardoor de mens beter gereedschappen (stenen, stokken) kon vasthouden. Taal wordt algemeen gezien als een cruciale stap.

Minder bekend is de bijdrage van de gluten-tolerantie, die veel andere volwassen primaten niet hebben: er zijn aanwijzingen dat de mens door zijn vermogen granen te eten, toegang had tot een nieuwe voedselbron, rijk aan bouwstoffen (eiwitten), energie (koolhydraten) en vezels. Ja, gluten zijn eiwitten.

Daarmee werd het met name beter mogelijk om in gematigde klimaten te overleven, en dus hele nieuwe werelddelen te bevolken.

Voor degenen die een rol van god willen zien in de evolutie van de mens, zou je dus kunnen zeggen dat gluten een godsgeschenk zijn.

Recent verleden

Minder dan een procent (1%) van de mensen heeft een gluten-intolerantie. Maar doordat een paar quasi-serieuze boeken met pseudo-wetenschappelijke pretenties gebaseerd op verkeerde aannames onverwacht populair werden, verbeeldt een steeds grotere groep mensen uit de westerse middenklasse zich dat ze ook een gluten-intolerantie hebben. Als sommigen van hen zich met een glutenvrij dieet tijdelijk beter voelen, is dat deels te danken aan de extra aandacht die ze dan besteden aan alles wat ze eten, en deels aan het placebo effect.

Het is jammer dat de mensen die écht een gluten-intolerantie hebben, hierdoor minder serieus genomen worden.

Heden en toekomst

Dankzij moderne technieken zijn er in deze eeuw van overvloed genoeg alternatieven voor granen en brood.  Het is dus heel goed mogelijk een glutenvrij dieet te volgen. Maar het kost je geld en het kost de wereld grondstoffen. Het is een luxe die weinigen zich kunnen veroorloven maar velen wordt opgedrongen.

Hopelijk is 99% van de mensen binnenkort weer verstandig genoeg om brood een plaats te geven in een uitgebalanceerd dieet. Wil je brood eten waar geen extra gluten aan zijn toegevoegd (ja, ze zitten in "broodverbeteraar" in fabrieks-brood) of zo-wie-zo weten wat er in zit, dan kun je je eigen brood bakken.


Meer lezen

Een eenvoudig, lekker en gezond broodrecept vind je HIER.

Lees hier de andere brood-blogs.



4 opmerkingen:

Waterlily zei

Voedingscentrum (5mei17): "Onderzoek laat zien dat mensen die gluten vermijden, vaak ook volkoren graanproducten vermijden. Hierdoor loop je belangrijke voedingsstoffen mis.

Eet daarom alleen glutenvrij als er glutenintoleratie (coeliakie) bij je is vastgesteld."

Waterlily zei

Reactie op Voedingscentrum (5mei17): "Na een bezoek aan de allergoloog i.v.m. voedselallergie wijzer geworden over gluten: vermijden zonder dat sprake is van coeliakie kan de intolerantie ervoor verhogen. Daarom krijgen mensen die een glutenvrij dieet hebben gevolgd na het hervatten van hun oude eetpatroon vaak last van gluten. Nog een reden om niet zomaar gluten te schrappen."

Waterlily zei

Na vier jaar is deze blog nog steeds actueel, en daarmee is de slechte naam die gluten hebben een van de hardnekkigste food-hypes. Hoewel minder dan 1% van de Nederlanders een gluten-intolerantie heeft, zijn er veel meer mensen die gluten en daarmee een gezonde volkoren boterham vermijden.
Hier is een mogelijke verklaring dat sommige mensen te snel brood afzweren:

"Sommige mensen kunnen gevoelig zijn voor een brede groep van suikers (vaak afgekort met term FODMAP’s) die onder meer veel voorkomen in tarwebrood. Die suikers komen deels onverteerd in de darm, waar darmbacteriën ze consumeren. Het gas dat daarbij vrijkomt, geeft een opgeblazen gevoel. Voor de meeste broodeters zijn die stoffen juist goed voor de darmgezondheid.
Wie het prikkelbaredarmsyndroom heeft, kan zijn klachten verminderen door de FODMAP’s te mijden. Brood dat is gemaakt van zuurdesem, waarbij gisten uit de lucht het langrustende deeg fermenteren en het groeiend aantal melkzuurbacteriën de suikers afbreken, bevat minder FODMAP’s dan tarwebrood gemaakt met gist. Waarschijnlijk is desembrood daardoor beter te verdragen. "

Dus: bevalt brood niet altijd goed, dan wil dat nog helemaal niet zeggen dat je een gluten-allergie hebt. Probeer eerst eens zuurdesem-brood.

Bron: AD "Je wordt dik van boterhammen en andere vooroordelen over brood" door Jaap Seidell en Jutka Halbertstadt

https://www.ad.nl/koken-en-eten/je-wordt-dik-van-boterhammen-en-andere-vooroordelen-over-brood~ada1ec76/

Anoniem zei

Hier word ik wakker van.