Ver verleden
Als we kijken naar de evolutie van de mens, en hoe de mens
het overheersende wezen op onze planeet werd, blijft het nog altijd een
vraagstuk waar de mens precies die voorsprong op andere wezens nam. Daarom
bestuderen we hoe en wanneer de mens rechtop ging lopen. Een andere factor is
de plaats van de duim ten opzichte van de andere vingers, waardoor de mens
beter gereedschappen (stenen, stokken) kon vasthouden. Taal wordt algemeen
gezien als een cruciale stap.
Minder bekend is de bijdrage van de gluten-tolerantie, die
veel andere volwassen primaten niet hebben: er zijn aanwijzingen dat de mens
door zijn vermogen granen te eten, toegang had tot een nieuwe voedselbron, rijk
aan bouwstoffen (eiwitten), energie (koolhydraten) en vezels. Ja, gluten zijn eiwitten.
Daarmee werd het met name beter mogelijk om in gematigde
klimaten te overleven, en dus hele nieuwe werelddelen te bevolken.
Voor degenen die een rol van god willen zien in de evolutie
van de mens, zou je dus kunnen zeggen dat gluten een godsgeschenk zijn.
Recent verleden
Minder dan een procent (1%) van de mensen heeft een
gluten-intolerantie. Maar doordat een paar quasi-serieuze boeken met
pseudo-wetenschappelijke pretenties gebaseerd op verkeerde aannames onverwacht
populair werden, verbeeldt een steeds grotere groep mensen uit de westerse
middenklasse zich dat ze ook een gluten-intolerantie hebben. Als sommigen van hen zich met een glutenvrij
dieet tijdelijk beter voelen, is dat deels te danken aan de extra aandacht die
ze dan besteden aan alles wat ze eten, en deels aan het placebo effect.
Het is jammer dat de mensen die écht een gluten-intolerantie
hebben, hierdoor minder serieus genomen worden.
Heden en toekomst
Dankzij moderne technieken zijn er in deze eeuw van
overvloed genoeg alternatieven voor granen en brood. Het is dus heel goed mogelijk een glutenvrij
dieet te volgen. Maar het kost je geld en het kost de wereld grondstoffen. Het is
een luxe die weinigen zich kunnen veroorloven maar velen wordt opgedrongen.
Hopelijk is 99% van de mensen binnenkort weer verstandig
genoeg om brood een plaats te geven in een uitgebalanceerd dieet. Wil je brood eten waar geen extra gluten aan zijn toegevoegd (ja, ze zitten in
"broodverbeteraar" in fabrieks-brood) of zo-wie-zo weten wat er in zit, dan kun je je
eigen brood bakken.