maandag 31 oktober 2022

Gezond en duurzaam kiezen is gemakkelijk met deze tabel

Gezond, bewust en lekker eten kunnen heel goed samengaan. 
En het is ook niet moeilijk. 
Nog gemakkelijker wordt het met deze tabel. De linker kolom is het meest duurzaam en gezond; de rechter kolom is het minst duurzaam en gezond.

Peulvruchten (bonen, linzen, kikkererwten)

Tofu, tempé 

Noten

Kip, Vis (haring, makreel, kweekvis, bijvangst)

Vlees (*)

Vis (overige, kweekzalm)

Eiwit, Protein

Toetjes en broodbeleg (zelf­gemaakt van tofu etc.) 

Hummus.

Soja-yoghurt, soja-kaas, soja-drink, rijst- amandel-  of haverdrank

(mits suikervrij)

Ei, melk- producten, zachte kaas

Harde kaas

Zuivel, beleg, toetje

Tarwe­producten (volkoren)

Rijst, pasta en granen 

Brood 

Quinoa (en andere exotische granen)

Granen

Koolzaadolie, raapzaadolie

Plantaardige margarine.

Soja- en olijfolie.

Zonnebloem­olie, maisolie, arachideolie, lijnzaadolie.

Room, roomboter.

Dierlijke vetten.

Palmolie, kokosolie.

Olie en vet


Europees fruit van het seizoen, van de volle grond.

Citrusfruit, bananen, ananas, kiwi.

Fruit dat over het seizoen heen gekoeld bewaard wordt.

Import fruit, voorgesneden fruit

Fruit

Europese groente van het seizoen, van de volle grond.

Padden­stoelen. 

Groente uit de diepvries.

Tomaat.

Aardappelen.

Groente die over het seizoen heen gekoeld bewaard wordt.

Groene slablaadjes, komkommer.

Kasgroentes, ingevlogen groentes

Groente

Thee (los of in papieren zakjes),

Filerkoffie,

Kraanwater

Espressokoffie

Limonade­siroop

Koffie in cups.

Thee in nylon zakjes.

Frisdrank, vruchtensap, verpakt water.

Alcoholische dranken

Drank

 

 

Suiker

Snoep, snacks

Chocolade

Zoetigheid

Zelfbereide maaltijden

(met verse en afwisselende ingredienten)

Zelfbereide maaltijden

Kant-en-klare maaltijden en ingrediënten

Kant-en-klare sauzen

 

Bereiden

Vers, onverpakt, papier of karton

Diepvries

Blik, statiegeldglas

Glas, PET-flessen

Bewaren





Opmerkingen

(*) Als je naar duurzaamheid kijkt, verdient “vlees”, en zeker rundvlees, eigenlijk een aparte kolom, ver naar rechts uitstekend en donkerrood gekleurd. De “footprint”, het beslag op landoppervlakte en water, de uitstoot van schadelijke stoffen en de verspreiding van ziektes zijn vele malen hoger dan bij al het andere voedsel.

(NL) Deze tabel is bedoeld voor de Nederlandse situatie. Op andere plaatsen kan het anders uitpakken ivm klimaat en transport. De invloed van het transport van het product, zolang het niet overgevlogen wordt, is echter kleiner dan je denkt. Met welk vervoersmiddel jij naar de winkel gaat, weegt zwaarder dan of het product per boot uit Zuid Amerika of per vrachtauto uit Spanje komt.

(0) Denk eraan, het gaat altijd om een gevarieerd en afwisselend eetpatroon - er is niet één ingrediënt of gerecht dat je helemaal gezond of helemaal ziek maakt.

(0) Over ieder product op zich is een hele verhandeling te houden. En op andere plekken gebeurt dat ook. Het doel van deze tabel is alles kort en bondig in overzicht te zien.

Bronnen (o.a.):

-Voedingscentrum: "Oer-Hollands voedingspatroon opvallend duurzaam en gezond" 20 maart 2018, artikel over onderzoek C v Dooren
-Volkskrant: "Boodschappen doen voor de wereld" 24 februari 2018, Loethe Olthuis
-"Comparative analysis of environmental impacts of agricultural production systems, agricultural input efficiency, and food choice." Environmental Research Letters, Volume 12, Number 6. Clark & Tilman (2017). 
-thebreakthrough.org/images/ ritchie_response_graphic.png

-NRC: "Duurzamer eten zonder je gek te laten maken" 29oktober 2022, Martine Kamsma
-"Health Effects of Coconut Oil - A Narrative Review of Current Evidence." National Library of Medicine, Taylor C Wallace, 2019.

2018-2022

Meer foodblogs:

Hier vind je meer Waterlily foodblogs


Mini tabel om bij je te houden

3 opmerkingen:

Hedwig zei

Een helder en handzaam overzicht van de vele info die het Voedingscentrum verstrekt, misschien kunnen zij het gebruiken? En ik zou ergens duidelijker uit laten komen dat het om 'nederland' gaat.

De eenvoud laat natuurlijk geen ruimte voor nuancering, die voeg ik dan zelf maar toe. Wat me het meest verbaasde: sojaproducten in het groen.

Waterlily Unlimited zei

-Je hebt helemaal gelijk dat deze tabel specifiek voor Nederland geldt. Opmerking is toegevoegd
-Soja heeft een slecht imago vanwege de ontbossing in de Amazone en de mono-cultuur in Noord Amerika. Maar bijna alle soja wordt geteeld als veevoer. De hoeveelheid soja die nodig is voor menselijke consumptie is gemakkelijk op bestaande landbouwgrond in Europa te verbouwen.

Waterlily Unlimited zei

N.a.v. een opmerking over roomboter: Helaas is roomboter als dierlijk product niet goed voor het milieu. En voor de mens is het niet gezond.
Zie bv dit artikel: http://mkatan.nl/76-algemeen/548-hoe-blue-band-verdwijnt-uit-nederland