In deel 1 en deel 2 hebben we gezien hoe de Vikingen een rijk stichtten dat later uiteenviel in Poolse, Litouwse en Moskovitische invloedssferen.
Deel 3. Kozakkenrijk, chaos en verdeling (17e / 18e eeuw)
In het open steppegebied in het zuidoosten van Oekraïne wonen
de Kozakken. In 1654 rebelleren zij tegen de Poolse overheersers. Hiervoor
hebben ze wel hulp nodig, en die krijgen ze van de tsaar uit Moskou.
Eind 17e eeuw, begin 18e eeuw is
het zo’n chaos in de regio dat deze periode omschreven wordt als ‘the ruin’.
Russen, Polen, Litouwers en zelfs Zweden komen er vechten. Er zijn hongersnoden,
het is koud (het is de eeuw van de ‘kleine ijstijd’).
In 1686 werd in het ‘Verdrag van de Eeuwige Vrede’ het
gebied ten oosten van de Dnjepr toegekend aan Rusland, en ten westen aan de
Pools-Litouwse Gemenebest. Maar begin achttiende eeuw wordt er alweer gevochten,
tot tsaar Peter de Grote de Zweden verslaat in 1708 en Oekraïne grotendeels in
Russische handen valt.
In 1783 annexeert Catharina de Grote de Krim (tot dan een
Turks/Ottomaanse regio) en noemt het “Nieuw Rusland”. Ze stuurt er veel Russen
naartoe om zich daar te vestigen. In deze periode begint ook de
industrialisatie van de Donbas regio in het oostelijk deel van Oekraïne. Ook
hier komen veel Russen op af.
Het westen van Oekraïne (waar ook Lviv ligt) maakt
ondertussen deel uit van het Habsburgse rijk, bestuurd vanuit Oostenrijk.
Historische plaatsen en moderne landsgrenzen |
Deel 4. Oekraïens nationalisme en moderne verschrikkingen (19e/20e
eeuw)
Zoals overal in Europa begint in Oekraïne eind achttiende
eeuw het nationalisme op te komen, het ontdekken van de eigen identiteit van
groepen die onderdeel uitmaken van de grote rijken. In deze tijd beginnen
Oekraïeners zichzelf zo te noemen, in plaats van het tot dan toe gebruikelijke
“Rutheniërs” waar nog de verwijzing naar “Rus” in zit. In 1876 vindt de tsaar het nodig om schrijven
in het Oekraïens te verbieden. De schrijvers vluchten naar Lviv, dat onder het Habsburgse rijk valt. Vluchten naar
Lviv heeft een lange traditie.
De eerste wereldoorlog en in haar kielzog de communistische revolutie brengt weer veel onrust en ellende naar de regio. De Russen verdrijven de Habsburgers uit Lviv, maar na 1917 worden de Russen weer verdreven. Tussen 1917 en 1922 is het totale chaos, waarbij Kiev in een periode van twee jaar 16(!) keer in andere handen valt.
Uiteindelijk wordt Oekraïne onderdeel van de Sovjet Unie. In de jaren dertig lijdt het verschrikkelijk onder Stalin’s terreur. Deze veroorzaakt een afschuwelijke hongersnood, bekend als de Holodomor, waarbij miljoenen Oekraïeners omkomen.
Als Hitler in 1941
de Sovjet Unie binnenvalt, vinden de meeste gevechten op Oekraïens grondgebied
plaats. 7 miljoen Oekraïners komen om, 10 miljoen moeten er vluchten.
In de jaren 80 komt het nationalisme in Oekraine steeds meer op en als de Sovjet Unie uiteenvalt, wordt Oekraïne weer een onafhankelijke staat. In een verdrag in 1994 (Memorandum van Boedapest) geven ze hun kernwapens op, in ruil voor eerbiediging van de soevereiniteit en territoriale integriteit. Medeondertekenaars zijn de Verenigde Staten, Groot Brittanië en… de Russische Federatie….
Meer:
Meer blogs van Lily over Oekraine
Bronnen:
· Podcast The rest is history 155. Ukraine and Russia
· Wikipedia
Geen opmerkingen:
Een reactie posten