De wereldwijde vegetariër (2) Thailand

Thailand

Als je Thais eten kent van de Thaise restaurants in Nederland, of van de toeristische restaurants in Thailand, zou je kunnen denken dat er volop keus is voor vegetariërs. Maar zo gauw je in Thailand van de gebaande paden afwijkt, valt dat vies tegen. Door werkelijk íeder gerecht zit vlees, soms kleine stukjes die de Thai ook niet als vlees benoemt, als je er naar vraagt. Als je al kunt communiceren, want ook dat is buiten de toeristische plekken meestal erg moeilijk. De soep is vaak van vlees getrokken, de curry is gemaakt van gefermenteerde garnalen, en als sluitstuk wordt bijna overal vissaus op gedaan.

lunch

Nee, vegetarisch eten is niet gemakkelijk in Thailand. Maar het goede nieuws is dat er in iedere middelgrote stad een spotgoedkoop veganistisch Chinees lunch-buffet is. Ja, íedere stad heeft ze, de kunst is om ze te vinden. Ze zitten vaak in zijstraatjes en hebben geen leesbaar bord, maar er is altijd een poster of vlag van rode Thaise tekens op een gele achtergrond. Met wat verbeelding lijken de tekens op "17" of "1F" met de "F" in spiegelbeeld.
Je kiest een aantal gerechten uit, soms schep je zelf op. Als je hier je hoofdmaaltijd van maakt, heb je in ieder geval een goede basis gelegd. Kom wel op tijd, sommige zijn rond twaalf uur - half een al uitverkocht.

Vegetarisch lunch buffet

diner

Voor je avondeten kun je soms egg fried rice nemen (de kans dat daar stukjes vlees door zitten is kleiner dan bij veg fried rice), soms sweet and sour veg met witte rijst. 
Een curry is vaak wel met tofu te krijgen, ook als dat niet op het menu staat (tofu heet ta-'hóuw, soms krijg je soja-tofu, soms eier-tofu), maar let op: veel curry paste bevat gefermenteerde garnaal. Per regio is het verschillend welke curry paste vegetarisch is. In Zuid-Thailand is de gele curry ok; masaman curry zou overal ok moeten zijn. Soms kan de kok de garnalen en de vissaus op jouw verzoek weglaten.

Curry

Je vraagt naar een vegetarisch restaurant door "ráhn ah·hăhn mang·sà·wí·rát " te zeggen.  "Mung-sa-vi-rat" betekent vegetarisch - en nee, daar zit geen rat in :)

Pas op met het gebruiken van de uitdrukking "kin jay", dit betekent zeer streng vegetarisch volgens specifieke Boeddhistische richtlijnen, en geen enkel gewoon of zelfs vegetarisch restaurant denkt van zichzelf dat ze dat kunnen klaarmaken.

Iedere stad heeft een night market waar vanaf 6u een verzameling kraampjes wordt opgezet voor kleding, plastic Chinese import spulletjes en eten. In kleinere steden is de night market niet iedere avond, dus vraag er even naar. Het is altijd gezellig er even rond te kijken, maar mijn ervaring is dat er bijzonder weinig vegetarische hapjes te krijgen zijn. Soms roti's of pannenkoeken met zoetigheid. Soms wordt op bestelling pad thai gemaakt en dan kun je aanwijzen dat ze garnalen of kip overslaan als ze de ingedienten pakken.

Iedere wat grotere stad heeft een Mall met een foodcourt. Een verzameling stalletjes rond gezamelijke tafels en stoelen. Soms vind je hier een vegetarisch stalletje. Hoe groter de stad, hoe groter de kans hier wat vegetarisch te vinden. Je koopt bij een centrale kassa coupons, waarmee je aan het stalletje betaald. Na afloop wissel je de overgebleven coupons weer in.

Heb je een keer geen zin om uit eten te gaan? De wat grotere 7-Eleven's hebben vaak vegetarische kant-en-klaar maaltijden en/of rijst, edamame-boontjes en vegetarische balletjes. Als je hotel geen magnetron heeft, kun je het zelfs in de winkel laten opwarmen ("weeb daj maj?").

koffie en ontbijt

Koffie stalletje in de middle of nowhere

In de afgelopen tien jaar is een Thailand een ware koffiecultuur ontstaan. Er zijn talloze koffietentjes geopend waar ze verschillende soorten koffie van prima kwaliteit hebben. Vaak uit een echt espressoapparaat. 
Veel 7-Eleven vestigingen hebben verrasend goede koffie.
De Thaise ijskoffie is ook van superieure kwaliteit, echt iets om eens te proberen op een warme dag.

Om je eigen ontbijt te verzorgen, zul je zo nu en dan de buitenwijken van een grote stad moeten opzoeken. Havervlokken en filterkoffie zijn vaak alleen te krijgen in de mega-supermarkten Big C of Lotus's. Recentelijk hebben we ook havermout gevonden in een Mini Big C en een Lotus's Go Fresh. 

Fruit is meestal gemakkelijk op straat te koop. Kleine bakjes yoghurt kun je krijgen bij een van de talloze 7-Eleven mini-winkeltjes.

IJSkoffie, iced coffee

Extra Eiwit

Proteïne supplementen zijn ruimschoots aanwezig in bv de 7. Het zijn melk-achtige drankjes met zo'n 30 gr eiwit per portie. Plantea is het a-merk, vegan van 5 verschillende plantaardige bronnen. Er zijn nog wat plantaardige drankjes en Lactasoy soja-melk. En er zijn verschillende merken gebaseerd op melk-eiwitten, maar wel lactose-vrij. Ze komen allemaal met verschillende smaakjes en met suikervrije varianten.

vegetarisch eten in Bangkok

Bangkok heeft een ruim aanbod aan vegetarisch en vegan eten. We noemen hier ook een aantal restaurants die niet vega zijn maar wel vega gerechten aanbieden. 

Siam Square

De hierboven genoemde foodcourts zijn een goede plek om te beginnen, voor zowel lunch als diner. Aanraders zijn

MBK mall, foodcourt op de 6de etage, stal nr 7 is een aanrader. BTS National Stadium.

Siam Paragon mall, foodcourt op de begane grond (zuidwest hoek), het veganistische stalletje heet Talalaks. BTS Siam.

Terminal 21 mall, foodcourt op de 5de etage, stal nr 15. BTS Asok.

Aan de zuidkant van Siam BTS zijn wat winkelstraatjes met veel restaurants. O.a. Inter (in Soi 9) en Koko (in Soi 3) hebben een sectie met vegetarische gerechten op het menu staan. Dit zijn eenvoudige local restaurants.

Aan de noordkant van Hua Chang brug, bij Petchaburi BTS, is Co-Co walk, een levendige uitgaans-strip, met o.a. het heerlijke Grandmother's restaurant. Iets verderop, linksaf op Pethcaburi rd, zit Jasmine Siam Kitchen, dat wat meer op toeristen gericht is.

Sukhumvit

Veganerie Nana

In de levendige Sukhumvit Soi 11 (BTS Nana) zit het wat meer upmarket Veganerie Nana met een leuk terrasje en uitstekend eten. 

Achterin de Soi, nadat je linksaf slaat, zit The Vegan Table.

May Veggie is een diner-style restaurant boven in een mini-mall in Sukhumvit Soi 23, bij Asoke BTS.

In Prasan Mit, een sub-soi van soi 23, zit Mercy Republic, waar je muziek en een alcoholisch drankje bij je vegan maaltijd kunt krijgen.

Kaek Kao Kua voelt alsof je bij iemand thuis op de veranda / in de huiskamer mee-eet, Sukhumvit Soi 25, tien minuten lopen van Asoke BTS.

Verder op Sukhumvit, bij Soi 49 zit Brocolli Revolution. 

In Soi 51 het vegan Nature’s Charm Cafe, meer een lunch-café.

Onder Ekemai BTS zit Khun Churn.

Rama IV en IX

In de buurt van Rama IV road zitten drie authentieke vegetarische restaurants. Het uitstekende Ruyi is niet ver van het treinstation, bij MRT Hua Lamphong exit 3. Iets naar het oosten, dichter bij MRT Samyan, zit Vegie House, maar dit is 's avonds gesloten.
Tussen die twee in zit een vestiging van Talalaks in Block 28X.

Bij de Rama IX brug zit een vestiging van de wereldwijde Taiwanese keten Loving Hut. Je kunt er komen met de BRT.

Veggie J

Westoever (van noord naar zuid)

Op de westoever, tussen Wat Arun en Thonburi treinstation is Vegan Mahanakhon.

Tussen de nieuwe IconSiam mall en het oude WongWian Yai treinstation in, zit Veggie J, een erg leuk restaurantje voor overdag: Itsaraphap road, soi 8.

Iets meer naar het zuiden, een mooie wandeling vanaf WongWian Jay BTS is Sutunthip Vegan, een authentiek en lokaal restaurant met een uitgebreid menu.

Nog verder naar het zuiden, aan/onder Rama II, is het uitstekende Tammang Thai-Issan Vegetarian Vegan restaurant.

meer

Meer afleveringen van de wereldwijde vegetariër.

Meer over eten in Bangkok Vegetarian Food near Siam Square. (Engelstalig)

Meer reistips voor o.a. Thailand in Lily's Mini Travel Guide. (Engelstalig)
Meer over het verband tussen Thai iced coffee en Red Bull.

Kim Deal in Rotterdam

Vorig jaar had Kim Deal haar eerste solo album uitgebracht, dit jaar ging ze op toernee. Ik had kaartjes voor de Schouwburg Rotterdam. Een schouwburg is een vreemde plek voor een pop concert. Allemaal wat stemmiger dan Paradiso of de Melkweg. Een breed podium en daarvoor waren wel 10 rijen stoelen weggehaald voor de hard core fans, achterin konden wij heel comfortabel zitten. Heel langzaam liep de zaal vol. Het publiek was nagenoeg geheel van onze leeftijd (Kim is een paar jaar jonger dan ik), nog minder jongeren dan vorig jaar bij de Breeders.

Het voorprogramma was Our Girl uit Londen, geleid door een zangeres/gitaris en een enthousiaste drumster. Dan nog een bassist en een onduidelijke vierde man met triangle op de achtergrond. Ze waren onder de indruk van de entourage en de crew: in een schouwburg werden ze duidelijk beter ondersteund dan ze gewend waren van obscure engelse podia. De drumster bedankte de crew speciaal.

“Solo” was misschien niet het juiste woord. Kim had maar liefst 9 musici bij. Twee blazers, twee strijkers, twee gitaristen/bassisten, een drummer, een toetsenist en een achtergrondzangeres. Optisch verdween ze bijna op dat volle podium. Audio verdronk haar stem soms. De sound was ook niet die van een rock band. De strijkers en blazers kwamen goed tot hun recht bij de ingetogen nummers van het solo album waarmee de set begon. Ieder nummer had weer z’n eigen deelnemers, en degenen die niet meespeelden verlieten dan even het podium. Dat maakte een rommelige indruk en je kreeg zo ook niet de dynamiek van een rock band: met z’n vieren doen we het.

Tegen het eind speelde ze wat klassiekers van de Breeders en Gigantic van de Pixies. De meeste werden niet herkend door het publiek, en zelfs haar grootse hits uit de jaren 80/90, Gigantic en Cannonball, zorgden niet voor een op en neer hossende menigte in de pit. Totaal anders dan in Amsterdam waar de klassiekers op een enthousiast onthaal konden rekenen. Het leek bijna alsof dit publiek haar alleen kende van de solo album, maar dat kan niet waar zijn.

Al met al bracht het concert me niet in de extace van een Breeders-optreden, maar Kim zien is altijd de moeite waard, en deze setting deed zeker recht aan haar solo album.

Meer concerten 

Lees hier meer concert-reviews

Thailand Reisverslag 2025/3 Zuidelijk Thailand (Stops tussen de zuidgrens en Bangkok)

Trang Botanical Gardens

De Botanische Tuin van Trang. Een misleidende naam, want het is een stuk onaangetast oorspronkelijk regenwoud, en daar is nog maar heel weinig van over in Thailand. In het zuiden is bijna alles gekapt voor rubber- en palmolieplantages. Vijf jaar geleden was ik er diep van onder de indruk. En nu weer.

De wandeling begon met een pad door het regenwoud. Donker en koel, tussen planten met enorme bladeren, onder 40 meter hoge bomen. Varen- en palmachtigen, dikke kronkelende lianen van 1 tot 25 cm doorsnede. Geritsel en vogelgeluiden.

Dan kwam de canopy walk, vijf in hoogte variërende hangbruggen tussen ijzeren torens. Zo zag je de verschillende "lagen" van het bos, met ieder hun eigen soort begroeiing. Het gaf een idee van hoogte en de diepte, van de macht en kracht van het bos. Een beeld dat onmogelijk met je camera was vast te leggen.

Het volgende deel was over een voetpad op palen door een veen-moeras-bos. Je liep net boven het stilstaande water, waar bladeren en planten langzaam in wegzonken. Je zag de veen-vorming a.h.w. voor je ogen plaatsvinden. Helaas ging dat veel langzamer dan de veen-winning (toevallig lag ik onlangs nog een artikel dat in Nederland/Europa veen in razend tempo wordt gewonnen om potgrond/tuinaarde van te maken). De bomen en planten die er groeiden hadden speciaal wortelstelsels om in/op de zompige ondergrond te kunnen staan.

Zo nu en dan hoorde je wat ritselen, maar je zag zelden een dier. Alleen een paar hagedisjes en grote vlinders en libellen lieten zich zien.

Thale Noi (Phatthalung)

Zes jaar geleden waren we een paar uur in Thale Noi, vanuit Phatthalung. Deze keer verbleven we twee dagen in het dorp, dat grotendeels bestaat uit huizen op palen met steigers als voetpaden ertussen. Het was allemaal heel pittoresk, maar qua eten was het aanbod... mager.

Hoogtepunt was een boottocht over Thale Noi, een meer en vogelreservaat.

Met een ranke longtailboot voeren we het meer op. Dwz veel motorlawaai en een ongemakkelijke lage zit. Eerst afwisselend open water en groene vlaktes van waterplanten. We gingen dwars door de waterplanten heen, alsof je over land voer. Er waren talloze vogels: tweekleurige ooievaars, rosse reigers, kleine aalscholvers en grote blauwe waterhoenen zaten op of tussen de waterplanten.
Vervolgens voeren we een bos in. Een absoluut highlight. Het was geen moeras of mangrove, de bomen groeiden in het water, en waren op hun beurt weer begroeid met klimplanten en andere parasieten. Het was geen "donker bos" maar sprookjesachtig genoeg, zo uit het water groeiend. Hier ging de motor uit en gebruikte de bootsman de polsstok.
Daarna weer door meer open gebieden. Een kudde waterbuffels was aan het grazen in het groene veld van waterhyacinten. We lagen er even stil naast. Je hoorde ze smakken.

Surat Thani

Met de stoptrein was het 4½ uur naar Surat Thani, een lange zit op de harde houten bankjes, met een warme föhn door de open ramen.

Surat Thani is vooral bekend als overstapplaats van nachttrein en vliegtuig op de boot naar Koh Samui en Koh Phangan. De meeste toeristen blijven er maar een dag - of nog minder. Wij bleven vijf dagen.

We maakten twee boottochten door het groen aan de overkant van de brede rivier. Dit was een delta met brak water waar vooral palmbomen groeiden. Waar de palmbladeren elkaar boven het kanaal raakten, was het alsof je door een lange groene tunnel voer, met licht aan het einde. Tijdens de ochtend-vaart zagen we o.a. varanen, tijdens de avond vuurvliegjes.

Verder wandelden we rond door de tamelijk uitgestrekte stad en kwamen zo in verrassend levendige wijken. We profiteerden van de aanwezigheid van zoveel toeristen door te eten in restaurants die veel groente en veel vegetarische gerechten hadden. We dronken koffie in zowel heel eenvoudige als heel pretentieuze cafés. En we zaten in een heerlijk hotel.

Prachuap Khiri Khan

Met de sneltrein (1/dag) was het 4½ uur naar Prachuap. Redelijk comfortabele stoelen, maar je moest wel een sweater aan vanwege de a/c.

Terug op bekend terrein. Prachuap wordt door steeds meer toeristen ontdekt. Het is een rustig stadje vol met rustige ouderen uit Nederland, Frankrijk en Scandinavië. We spraken een jonge backpacker die er per ongeluk verzeild geraakt was en zich afvroeg wat ze in hemelsnaam moest doen. Geen zip-linen, geen bungie-jumpen, geen white-whater-rafting, geen nachtelijk uitgaansleven...

Kortom, ideaal voor ons. En er is best wat te zien en te doen in de omgeving. Het stadje ligt aan prachtige half ronde baai waar wat vissersboten dobberen en we in de verte dolfijnen zagen. 

Vier km ten zuiden van Prachuap Kiri Khan, in de volgende baai ligt het strand van Ao Manao. Het ligt binnen een luchtmachtbasis en is daarom gevrijwaard van projectontwikkelaars en verkopers.

Om niet in de hitte te lopen, wilden we heen met de tuk-tuk, die hier de vorm hebben van een motor met zijspan. Het duurde even voor er een langskwam die we konden aanhouden. Bij de ingang van de militaire basis moesten we ons registreren. Het terrein was groot, goed onderhouden, netjes, ruim en groen. Geen straf om hier gelegerd te zijn. We staken de landingsbaan over, reden langs de golfbaan, en toen was links het strand achter een rij naaldbomen.

Een prachtig breed strand. Vlak wit zand, blauw water, wat rotsen op de uiteinden van de baai en een rotseiland midden ervoor. Het prototype van een tropisch strand. Onder de bomen waren stalletjes en stoeltjes. Er waren wel tientallen bezoekers, maar op dit grote strand leek het toch bijna leeg. Aan de andere kant van de weg waren toiletgebouwen waar we ons konden omkleden. Het water was helder, deinend, warm. Echt een warm bad. We dobberden er een tijd in rond en werden door de deining een halve meter op en neer getild.

Toen was het alweer 5u en tijd om terug naar huis te gaan. Intussen was het net genoeg afgekoeld om rustig te kunnen lopen. Vogels, kippen, eekhoorntjes maakten gebruik van het groen en de ruimte tussen de barakken.

We gingen naar Kui Buri Nationaal Park waar we het echte safari-gevoel hadden: uren en uren staarden we over de vlakte in afwachting van olifanten.
Bij de ingang van het park waren we overgestapt op een pick-up truck met “gids”. We reden over een zandweg door een vrij droog en dus niet al te dicht bos. Mooi. We staken een paar beddingen door die half gekanaliseerd en afgedamd waren, zodat er een plas water stond. De bekende vogels: reigers en ooievaars. Na een kwartiertje, waarin we maar één andere jeep zagen, stopten we bij een uitzichtpunt - daar stonden zeker 25 jeeps en >50 mensen. Ze stonden wat ik groepjes te keuvelen op schaduwplekken. Aan de ene kant keek je over een waterplas, aan de andere kant over een kaal stuk laagvlakte.

Zo bezochten we nog twee uitkijkpunten. Het groepje werd intussen kleiner en rustiger. Het was warm en droog en stil. Aan de ene kant werd met het naderen van de schemering de kans groter dat een olifant of buffel zich nog zou laten zien, aan de andere kant tikten de minuten weg.

Maar ze lieten zich niet zien, volgens de rangers was het te warm om uit het bos te komen. Eigenlijk voelde het ook wel goed dat de natuur bepaalde wat er gebeurde.

In deze blog zijn 2024 en 2025 met elkaar verweven

Meer

Lees  meer Thailand blogs.

Thailand Reisverslag 2025/2 Tien jaar Satun

 

Tien jaar Satun

Het was heerlijk en meteen helemaal vertrouwd om weer in Satun te zijn, in hetzelfde mini-resort als altijd. We komen hier nu tien jaar en het is nog geen jaar te veel. Hoewel we niet veel bijzonders deden, vlogen de dagen voorbij. Hier een kopje koffie, daar een lunch, een paar boodschappen doen, even naar het zwembad. De night market of een food festival zorgden voor de nodige gezelligheid.

Inmiddels hebben we er zoveel favoriete cafés en restaurants, dat we de hele eerste week nodig hadden om bekende gelegenheden te bezoeken.
De tweede week was het soms jongleren met afspraken met kennissen. Als we op straat een bekende tegenkwamen, maakten we een praatje. Diegene vroeg dan of we de volgende dag iets hadden? Nee, zullen we dan samen koffie drinken, of een ijsje eten, of wat dan ook. Leuk, zeiden wij, wanneer ongeveer? Dan was het antwoord: ik stuur je wel een berichtje als ik onderweg ben. Maar ja, wij wilden natuurlijk niet de hele dag zitten wachten. En als we dan op pad waren en het berichtje kwam, moesten we zeggen: nu komt het niet uit.

Intussen werd de fiets bezorgd. Die hadden we een paar dagen eerder in Bangkok bij de Decathlon besteld. Eén dag later dan gepland, dus dat viel alles mee. Er was al aangekondigd dat de bezorger zou bellen. We namen aan om te horen hoe laat er iemand thuis was. Dus ik had het Thaise zinnetje voor "je kunt ieder moment komen" al uit mijn hoofd geleerd. Maar daar waren ze niet tevreden mee. Na de nodige onbegrepen uitwisselingen hoorde ik op de achtergrond iemand in langzaam en verstaanbaar Thai vragen "waar is je huis?". Hoewel we natuurlijk een bezorgadres hadden opgegeven, moesten we dat toch een paar keer herhalen. Toen was iedereen blij. Een uur later werd de fiets bezorgd. Het uitpakken en in elkaar zetten ging gemakkelijk met de hulp van de tuinman / klusjesman van ons resort.

Bij de motor cycle repair shop hadden ze fietsmandjes. Eerst werd nog even een motor met zijspan gerepareerd terwijl de boodschappen en een kind er nog in zaten. Een oudere man kon het mandje er op zetten, wat nog met de nodige schroeven en bouten gepaard ging. Hij deed ze netjes steeds iets vaster, dan weer stellen, dan weer ietsje vaster, dan alles helemaal vastdraaien. Nog even de banden wat harder oppompen. Nog even de remkabels checken. Klaar. Ondanks de montage service werd de rekening naar beneden afgerond.

Na tien jaar kan ik er nog steeds gelukkig van worden: de mensen in Satun lijken oprecht blij om bezoekers aan hun stad te zien. We worden gegroet, toegelachen, geholpen waar nodig, en al onze culturele onhandigheden en verkeerd uitgesproken Thaise zinnetjes worden vergeven. Sterker nog, mijn falende pogingen om iets in het Thai te zeggen worden met groot enthousiasme ontvangen. Als ze niet helpen in de communicatie, dan toch wel in het contact maken.

Contact onderhouden doe je hier door eten te geven. Van iedereen die we wat beter kennen krijgen we voortdurend eten toegestopt. Van een toetje in het lunchrestaurant tot snoepjes van de receptioniste, van vruchten-ijsjes van de eigenaresse tot fruit uit Patthalung van haar vriendin.

 

Ter ere van children's day was er een evenement op het plein voor het museum. Er trad een dansgroep op in traditionele kostuums - al vraag ik me af of de hoofddoek onder het kroontje traditioneel is. Eerst een klassiek nummer en dan een bewerking van een pop liedje, dat met luid gejuich werd ontvangen. Dan een groepje hele kleine kinderen die een dansje deden. Het publiek zat deels op rijen plastic stoelen voor het podium, en deels picknickend op de grond daaromheen. Ik vond een stoel om op te zitten bij een stalletje dat door twee meisjes van 13 gerund werd. Ze gingen enthousiast met de vertaal app in de weer om met ons te kunnen praten. Zo druk dat ze vergaten de klanten van hun stalletje te bedienen. Ze wezen er op dat het museum vanavond gratis toegankelijk was. Gingen we toch ook maar even kijken. Ook daar veel mensen en veel foto momenten.

 

Het blijft koel voor de tijd van het jaar, vaak is het onder de 30 graden. Sommige dagen zijn mooi en zonnig, andere bewolkt. We hebben zelfs een paar flinke regenbuien gehad. De paraplu die we kochten als parasol, gebruiken we vaker tegen de regen.

We zijn gewend dat in de schemering, zowel ochtend als avond, de vogels, insecten en reptielen een kakofonie van geluiden voortbrengen. Maar met dit weer is het nog veel meer. Als het koeler is zijn de vogels overdag actiever. Als er een donkere wolk overdrijft denken de dieren dat de schemering komt. En na een regenbui slaan de krekels op dubbele kracht aan. Zelfs midden in de nacht.

Per saldo is dit wisselvallige weer wel beter uit te houden dan de schroeiende hitte van vorig jaar.

Intussen brak in Bangkok de jaarlijkse paniek uit toen de altijd aanwezige luchtvervuiling heftiger en zichtbaarder werd, omdat het seizoen aanbrak dat akkers afgebrand worden. De regering beloofde allerlei twijfelachtige maatregelen. Tot de wind draaide en het probleem naar volgend jaar doorgeschoven kon worden.

 

Ik had al een keer een middelgrote varaan onder onze heg zien verdwijnen. Ik zag 'm maar half, en die helft was een halve meter lang. De volgende dag zag Evelyn 'm ook. Maar waar was-ie nou zo snel gebleven? Evelyn keek nog eens goed en zag dat er een holletje ónder ons huisje was, waar nog net een stukje staart uit stak. We hadden benedenburen! We dachten dat al dat geritsel en getrippel van vogels en eekhoorns kwam, maar er was nog een mogelijkheid...

De volgende dag zagen we 'm zitten op het grasveldje voor ons huisje. Stokstijf, alsof-ie was opgezet, met zijn kop aandachtig in de lucht. Waarschijnlijk had hij mij een seconde eerder gezien dan ik hem, en dacht hij, als ik niet beweeg zien ze me niet. Hij was zeker 1m lang, maar meer dan de helft daarvan was staart. Een prachtig dier dat uit een ander tijdperk leek geteletransporteerd. We adopteerden hem onmiddellijk als ons huisdier. Waarschijnlijk is het een clouded monitor, een alles-eter.

 

Eerder schreef ik dat mijn pogingen wat Thais te praten goed ontvangen worden. Maar sommige interacties gaan ook prima zonder woorden. We waren in een 7-eleven buurtwinkel voor yoghurt en drankjes. De kassière vroeg, zonder een woord te zeggen, maar met een expressieve vragende blik, of we een lepeltje bij de yoghurt wilden, door een lepeltje omhoog te houden en haar grote donkerbruine ogen nog iets verder open te sperren. Idem met een plastic tasje, zich bewust van haar beste feature: die ogen. Toen werd de magie doorbroken met een luide schreeuw – E had per ongeluk de sojamelk in haar tas gedaan voordat die was afgerekend. De kassière schrok er zelf nog het meeste van.

Satun Geopark

We maakten één "grote" excursie, naar Mu Ko Phetra National Park, onderdeel van "Satun Geopark". (Daartoe horen onder andere grotten, en karstgebergten die als eilanden loodrecht uit zee en uit het vlakke land oprijzen. Maar dat is een ander verhaal.)

Om te beginnen reden we via een landelijke achteraf-route. Hier nog enorme plantages van rubberbomen, die vroeger héél zuid Thailand bedekten. Nog vroeger was het allemaal tropisch regenwoud en op deze vlakke stukken laaglandbossen.

Eerst reden we naar het strand van Pakbara, een klein plaatsje dat bekend is omdat er boten naar veel van de populaire Thaise eilanden vertrekken. Het strand is een smalle strip met visrestaurants er langs. Want we begonnen de dag met een flinke lunch. Een paar goed doorvoede katten liepen wat te bedelen bij de tafels, eentje liep zelfs het strand op om te bedelen bij een visser, die tot zijn schouders in zee staand een net uitwierp en kleine kreeftjes ving. Het was de zonnigste dag tot nu toe in Satun, wat maakte dat strand, zee en de rotsige eilanden in de verte op hun best uitkwamen.

Daarna reden we naar de ingang van het NP, een berg/rots die als een schiereiland in zee uitstak. Er was een haven met vissersbootjes, en onder de schaduw van de bomen lagen de NP gebouwen. Een paar agenten van de toeristenpolitie maakten een praatje met ons. Er was een wandelpad gebouwd om de rots heen, op pijlers in zee. Zo had je een origineel perspectief op de kustlijn, die hier verticaal omhoog ging. Op waterniveau uitgesleten grotten, wat hoger dichte begroeiing.

Door verschuivingen in de aardkorst bestond de berg uit gesteente van verschillende geologische tijdperken. Op één punt zag je overgang heel duidelijk: je stapte van het witte Ordovician in het rode Cambrian tijdperk (respectievelijk 450 en 500 miljoen jaar oud). Na 1½ km was de steiger afgelopen en kon je nog een stuk over een weg op het schiereiland lopen. Hier en daar een klein strandje onder je, een eenzame boom die in zee stond, een overhangende palm, het was allemaal even mooi.

Als laatste reden we nog een stukje om om een Batik werkplaats / winkel te bekijken. Hier zag je nog eens goed dat dit deel van Thailand oorspronkelijk Maleis was. Binnen hingen kleding en tasjes en hoedjes en grote zijden lappen stof, sommige met populaire opdrukken, andere met klassieke natuurlijke kleurstoffen bewerkt. Buiten waren een oude man en een jonge vrouw textiel aan het bewerken met was en verf (?).

Meer

Lees meer Thailand blogs.

Thailand Reisverslag 2025/1 Nieuwe plekken in Bangkok

 

Aankomst

We kwamen op Nieuwjaarsdag aan in Bangkok. Nog een beetje gaar van het tijdverschil en de doorwaakte nacht liepen we rond. Vanwege Nieuwjaar waren veel winkels en restaurants dicht, en de straten waren rustig ipv vol met het gebruikelijke chaotische verkeer. Veel Thai gaan met de feestdagen de stad uit, naar het dorp of stad waar hun familie woont. Omdat er minder Thai waren, leken er in verhouding nóg meer toeristen. Zelfs op plekken waar die tien jaar geleden nauwelijks kwamen. Zodoende gaan wij steeds weer op zoek naar nieuwe "onbekende" plekjes.

Ochtend in Pratunam

De volgende ochtend, onze eerste ochtend, was een bijna perfecte ochtend in Bangkok.
We wandelden naar mijn stamcafé, Wang Mai Café, op het voorplein van het National Stadion. De baristo had een feestelijke zonnebril op met geïntegreerd hertengewei en kerstballen. Hij wist nog wat ik wilde drinken. Met een americano en een cappuccino nestelden we ons op de schommelbank. En net als eerdere keren was dit de plaats en de tijd dat een totaal gelukzalig gevoel me overspoelde, het geluk hier te mogen zijn. Ondanks het verkeerslawaai op de achtergrond, had dit plekje iets sereens.

Met een kleine omweg wandelden we naar het Saen Saep kanaal. Een smal voetpad tegenover het paleis van de prinses liep langs de achterkant van huizenblokken. Anders dan ter hoogte van ons hotel waren deze huizen niet op het voetpad georiënteerd, dus het was er vrijwel uitgestorven. Iets verderop staken we de woonwijk in, Pratunam. Een mengelmoes van houten huisjes en villa's in een groene tuin tussen nieuwere betonnen huizen. Een mevrouw die in haar deuropening zat groette ons vriendelijk. Hier een Chinees opschrift, daar een Thais tempeltje. Dat alles letterlijk in de schaduw van de moderne wolkenkrabbers van Phayathai.

Zigzaggend kwamen we uit bij de spoorlijn naar oost-Thailand, de oude lijn onder de hoge betonnen pilaren van de trein naar het vliegveld. Over wiebelende betonnen platen kon je er langs lopen - en motorrijden, wat ook veel gedaan werd. Plantenbakken stonden tot dicht op het spoor, en waar er ruimte was zelfs tussen de twee spoorlijnen in. Eenvoudige huisjes hadden hun voordeur aan dat pad. Soms was er een winkeltje, en ook een cafeetje, Jack's Rails Slow Bar. Daar gingen we zitten voor nog een drankje. Het was een prachtig plekje. Behalve de motor-taxis was er geen verkeer, alle voorbijgangers waren even vriendelijk, Jack bereidde de koffie en thee met volle aandacht. Toen er een trein langskwam, realiseerde je je pas hoe dicht je op het spoor zat, en hoe groot een trein is. Gelukkig reed die niet erg hard.

Vlak naast dit verborgen plekje bleek een wijk te zijn die zich had ontwikkeld tot een heus Little India. Een aaneenschakeling van Indiase winkels en restaurants met alle mogelijke typisch Indiase artikelen en gerechten en clientèle. Je vroeg je af waar ze allemaal vandaan kwamen. Deels Indiase toeristen, maar gezien de aard van de winkels moesten hier ook wel veel Indiërs wonen. We gingen lunchen in een veg restaurant waar je een heuse Gujarati thali hadden. OK, het was niet zo subliem als je ze in Gujarat krijgt, maar een aantal gerechten hadden wel een bijzondere twist.

Terug naar huis namen we een stukje de kanaalboot. Een populaire vorm van OV , grote boten met honderden passagiers die door het kanaal stoven. Bij de haltes wordt niet echt aangelegd, de boot wordt alleen kortstondig met een touw tegen een drijvende steiger getrokken.

Terug

Aan het eind van onze reis kwamen we terug in Bangkok. Na 5 weken weg geweest te zijn voelde het ongelooflijk kosmopolitisch. Een groot verschil met de provinciesteden die we aangedaan hebben. De heerlijke verscheidenheid aan mensen, aan culturen, aan leeftijden, aan kleding, aan uiterlijk. Iedere keer als we voet buiten de deur zetten, was er weer wat verrassends te zien.

Zoals een populaire popgroep die op straat staat te spelen met een drom mensen eromheen.

Zoals een futsal toernooi compleet met officiële scheidsrechters.

Zoals de duizenden studenten die kwamen kijken naar de 75ste jaarlijkse voetbalwedstrijd tussen hun universiteiten. Speciale shirts, bonte uitdossingen, cheerleaders, eetstalletjes, een reclame-dorp - het ontbrak nergens aan.

Zoals een competitie, met jury en punten, waar een kruising tussen een dans en een geensceneerde Muay Thai boxwedstrijd werd opgevoerd.

 

Meer

Lees meer Thailand blogs.