William Dalrymple - The Last Mughal
Dalrymple beschrijft de gebeurtenissen rond de grote
opstand in India vanuit een origineel perspectief, wat behoorlijk afwijkt van
de Britse geschiedschrijving.
Bahadur Shah Zafar was in naam de keizer of mughal van
India, maar alle zeggenschap lag bij de Britse bezetters. Na een grote opstand in
1857-1858 werd hij verbannen (en passant het evenwicht tussen hindoes en moslims in
India voorgoed verstorend) naar Rangoon in Burma - nu Yangon in Myanmar. Daar
overleed hij in 1862. Hij werd zo snel mogelijk door de Britten begraven op een
geheime plek, om geen pelgrimsoord voor anti-Britten te creëren. In 1991 werd
zijn graf herontdekt.
Het graf
De plek van zijn graf was dus lange
tijd geheim. Maar in het boek stonden een paar aanwijzingen waar het was, dus
nu wilden we ernaar op zoek. De eerste stap was dat we een hotel gezocht hadden
aan de kant van de stad waar het graf zou zijn (Theatre road had inmiddels een Burmese naam gekregen, maar de gok
was dat die in de buurt van het National
Theatre geweest moest zijn.).
De
tweede stap was dat we bij de hotelreceptie informeerden naar het graf van de
Sjah. Vijf mensen, waarvan drie actief, puzzelden het antwoord bij elkaar, en
ze schetsten zelfs een kaartje. Het was een half uurtje lopen. Door de
ambassadebuurt, met ook veel leegstaande ministeries. De hoofdstad was recent
verplaatst naar een nieuw-gebouwde stad in het binnenland. De Russische
ambassade was een ongekende vesting met hoge muren, veel prikkeldraad, zware
bewaking en afgezette straten.
Op de bestemming aangekomen moesten
we vragen naar de precieze plek. Vijf verschillende mensen gaven vier
tegengestelde aanwijzingen. Maar na nog een kwartiertje hadden we de juiste
plek gevonden.
Een kleine compound met Islamitische torentjes; enkele hallen ("in
samenwerking met de regering van India opgericht"); drie
"graven" die er uitzagen als een opgemaakt bed, voor de Sjah, zijn
vrouw en zijn (schoon)dochter. Iets verderop, op de plaats waar in 1990 zijn
echte graf gevonden was, een kelder en nog een tombe.
Er waren nog wat bezoekers, die de overledenen
als heiligen vereerden (in de religieuze zin). Het was tegelijk levendig en
sereen. Het geheel was eenvoudig maar maakte toch indruk.
Yangon, januari 2008
De laatste keizer
van India was verbannen naar Burma. De laatste koning van Burma was juist
verbannen naar India. Van beiden had ik nu de laatste woonplaats/rustplaats
bezocht. Zo wordt geschiedenis iets wat je aanraakt.
PS Tegenwoordig zijn beide plaatsen gemakkelijk te vinden met Google Maps; het paleis is een museum en het graf trekt veel buitenlandse bezoekers.
Meer
Lees verder over de laatste koning van Burma.Meer boekbesprekingen (o.a. Giles Milton, Kader Abdolah, Dave Eggers).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten