dinsdag 26 juni 2018

Iran Nieuwsbrief Zomer 2018 (3/4) de sprookjes van Isfahan, Iran


Met een comfortabele VIP-bus reden we naar Isfahan. Een taxi naar het hotel. Een vrolijke jonge meid zonder hoofddoekje (tot ze later de straat op ging) heette ons welkom. Het was een soort hostel rondom een mooie binnenplaats. En voor ons de uitvalsbasis om een van de mooiste steden ter wereld te bekijken.

Isfahan

Isfahan Nagh-e-Jahan plein
Het Nagh-e-Jahan plein is immens groot. Met 150x500m het op een na grootste ter wereld. Omringd door dubbele arcades, twee fabelachtige moskeeën en een paleis. Met wandelpaden en grasperken. En 's avonds vele honderden, duizenden mensen. De stenen bankjes en de grasvelden zaten bijna helemaal vol. Met het donker worden in de zwoele avond, was het een heerlijk ontspannen geheel. Groepjes vrouwen en kinderen vormden de meerderheid. Ze hadden kleedjes uitgespreid, thermoskannen en campingbranders bij zich - picknicken was hier tot hogere kunst verheven. Onder de volle maan, omringd door de façades waar iedere boog verlicht was, was het 1001 nachten live. En de weekend-stemming deed zo mogelijk nóg meer mensen naar ons groeten, zwaaien, lachen, verwelkomen.
Isfahan Grote Abbassi Moskee
De Grote Abbassi Moskee, de grootste van de twee aan het plein, viel op door de overweldigende hoeveelheid blauwe tegeltjes en blauw mozaïek. Halverwege de bouw waren ze overgestapt van mozaïek op beschilderde tegeltjes,  omdat dat sneller ging. Niet alleen de grote nissen zijn blauw, maar ook de hele omspanning van het binnenplein en een aantal gewelven. Abstracte, geometrische en fantasiefiguren afgewisseld met Koranteksten en een enkel tafereeltjes met dieren. Er is ook veel marmer gebruikt. Flinke stukken van de moskee werden gerenoveerd, o.a. de grootste nis en de koepel stonden in de steigers. In een werkplaats konden we zien hoe met een mal op ware grootte, van 1/16de "partje" van de koepel, de tegels werden nagetekend en nagemaakt voor ze er weer op geplaatst werden.
Isfahan Khajou brug
De Khajou brug was ook weer verschrikkelijk mooi. 350 jaar oud. De onderste basis was een lage dam, dan granieten voeten en waterdoorlaten met trappen, dan bakstenen pilaren waaronder mensen in de schaduw zaten. Een man stond te zingen. Het bovenste deel van de brug had verhoogde zijkanten die ook weer poortjes vormden waar mensen in de schaduw zaten. Iedereen was weer vrolijk en vriendelijk. De enige dissonant was dat de rivier droog stond, wat de laatste jaren bijna altijd het geval is. Het water wordt weggeleid naar elders.

Patronen en dimensies

De moskeeën waren soms overweldigend groot, maar nooit pompeus. Door de perfecte verhoudingen in de dimensies leken ze altijd sereen en rustgevend. De vlakvullingen bestonden uit abstracte patronen, die in elkaar overliepen, zichzelf herhaalden, variëerden, meevormden met de bogen en koepels, uitdijend of inkrimpend waar nodig. Adembenemend mozaïek waar je eindeloos naar kon kijken. 

Als Escher of Gaudí dit gezien hadden… Sterker nog: Escher hééft dit gezien in Andalucië, en is daarna de tekenaar geworden die wij kennen. Gaudí bestudeerde de Perzische archtectuur en Islamitische kunst vooral uit boeken, tijdens zijn opleiding.

Dames en kleding

De laatste paar jaar is er een golf van minder streng toezicht op de kledingvoorschriften. Zeker in het mondaine Isfahan zag je dat terug. De lange overjas was lang niet altijd meer tot over de knie, was lang niet altijd meer zwart, hing soms open of was getailleerd, en soms zelfs van bijna-doorzichtige stof. Ook de bloesjes waren soms getailleerd, fleurig en speels. De hoofddoekjes zaten vaak ver naar achter en er stak heel wat haar onderuit. Meestal steil zwart, maar ook wel geblondeerd en golvend. Een enkele keer hing het los onder de hoofddoek uit. Spijkerbroeken waren soms behoorlijk strak, maar wel altijd tot op de enkel. Sommige vrouwen waren uitbundig opgemaakt met het hele gezicht onder de rouge, felrode lippenstift, en vooral de ogen, wimpers en gitzwarte wenkbrauwen kregen veel aandacht.

Niet alleen de wat vlotter geklede dames mochten graag een beetje flirten. Mijn blauwe ogen, lange haren en stralende glimlach :) trokken de nodige belangstelling van de dames, en dat lieten ze openlijk blijken.

Als je niet zou weten dat vrouwen in Iran wettelijk worden achtergesteld, kun je zomaar denken dat ze gelijkwaardig zijn. Ze zijn volop aanwezig in het straatbeeld en gedragen zich daar zelfbewust en zelfverzekerd.  Ze zijn gemiddeld hoger opgeleid dan mannen en soms zijn ze belangrijkste kostwinner in een familie. Hun positie is in ieder geval beter dan in enig van de omringende landen.

Geen opmerkingen: