Nederlandstalige blogs

dinsdag 15 november 2022

Kerala: 2000 jaar komen en gaan in een (kokos)notendop

 

“No matter what truth you discover about India, the opposite is also true.”

 

De Malabar kust is het zuidwestelijk stukje van India, tegenwoordig de deelstaat Kerala. Er lag een aantal kleine vorstendommen. Met een bergketen in de rug was de streek van oudsher op de zee georiënteerd. Men dreef er meer handel met de Romeinen, Alexandrië en Arabië via de Rode Zee en de Perzische Golf, dan met het achterland.

Via die handelsroutes maakten christendom en islam een hele vroege entrée in Kerala. De apostel Thomas (“de ongelovige”) zette er voet aan wal, en de eerste brengers van de Islam kwamen al tijdens Mohammeds’ leven. Een deel van de bevolking bekeerde zich tot christen en moslim, maar de koningshuizen bleven hindoe.

Vanaf hun oostelijke kust verspreidden de Tamil-koninkrijken intussen boeddhisme en hindoeisme naar Zuid Oost Azië. Het hoogtepunt daarvan was in de 9de eeuw dan weer onder invloed van de Kerala Brahman Sankkaracharya. Denk aan de Boroboedoer op Java, Angkor Wat in Cambodia, en van alles daar tussenin.

Portugese admiraal in kokosnootboot

Rond 1500 kwamen ongeveer tegelijk “indringers” over land naar Noord India en over zee naar Zuid India. Vanuit Centraal Azië kwamen de Moghuls. Uiteindelijk overheersten ze heel noordelijk India, waar de islam de godsdienst van de heersers werd, en de cultuur nog te zien is in gebouwen als de Taj Mahal.

Begin 16de eeuw verschenen de Portugezen over zee, en bouwden de eerste forten langs de kust van Kerala. Behalve dat ze in specerijen handelden, bekeerden de Portugezen ook locals en huwden met ze. Toen ze later in Goa een inquisitie opzetten, werden ze snel minder populair. Bovendien dwarsboomden de Portugezen de lucratieve handel van de Zamorin van Calicut (de heerser van een van de koninkrijken) met Arabië.

  • Gevecht tussen de Nederlanders en de Portugezen op strand bij Kollam. Naar tekening van W.Schouten, 1676. Rijksmuseum Amsterdam.

Begin 17de eeuw sloot de Zamorin een verdrag met de eerste Nederlanders. Samen verdreven ze de Portugezen en de Nederlanders namen sommige forten in, andere vielen ten prooi aan Indiase krijgsheren en koningen. Uit kostenoverwegingen verkleinden de Nederlanders (de VOC) de forten en sloten ze liever handelsverdragen met lokale heersers dan gebieden te veroveren. Op een gegeven moment controleerden ze de hele Zuid Indiase kustlijn, zowel oost als west.

Gezichten op Cannanore en Cochin aan de kust van Malabar.  J.Vinckboons, 1662-1663. Rijksmuseum Amsterdam. 

In de 18de eeuw was noord Kerala in oorlog met Sultan Tipu die vanuit Mysore oprukte. Onder druk van Tipu vluchtten belangrijke families uit Kannur (Cannanore) naar het zuiden, waaronder de verre voorouders van Sethu Lakshmi Bayi (1).

Met behulp van de Britten werd Tipu verslagen, waarna de Britten Noord Kerala zelf rechtstreeks bestuurden. In Zuid Kerala bleef het oude koninkrijk Travancore een soort vazalstaat. I.t.t de Portugezen en de Nederlanders beperkten de Britten zich niet tot de kuststrook, maar kolonialiseerden ze nagenoeg heel India, gebruikmakend van de ineenstorting van het islamitische Moghul systeem in Noord India.

India werd onafhankelijk in 1947. In 1956 werd de huidige deelstaat Kerala gevormd uit verschillende gebieden en koninkrijkjes. De forten in diverse stadia van verval en behoud zijn een herinnering aan de roerige geschiedenis.

Bronnen

·         History of the Portuguese Navigation in India, 1497-1600. By K. M. Mathew 1988

·         De VOC in India. Een reis langs Nederlands erfgoed. Bauke van der Pol, 2011

·         India, A concise History. By Francis Watson, 1974

Meer

(1) Lees het verhaal van het wonderlijke leven van Sethu Lakshmi Bayi, de bescheiden vrouw die kortstondig koning werd.

(2) Meer over de forten langs de kust van Kerala:
Wie is de Nederlandse Susanna in fort Kannur?
In de voetsporen van een controversieel Indiaas duo

(3) Meer blogjes over India








Geen opmerkingen:

Een reactie posten