Het was nog ochtend, maar het was al heet. Op de hoge brede muren van het fort was nergens schaduw om uit de brandende zon te blijven. De enige verlichting was een lichte zeebries vanuit de Arabische Zee. We leunden zo ver mogelijk de schietgaten in om wat van de kustlijn te zien. Er waren ijzeren dwarsbalken om te voorkomen dat je te ver ging. Maar als je daar op klom, zag je meer.
 |
| Susanna's grafsteen |
Op dat moment sprak een politieagente ons aan, in het typisch Indiase kaki uniform. We dachten een berisping te krijgen voor gevaarlijk gedrag, maar in plaats daarvan knoopte ze een praatje met ons aan. Rajani, zo stelde ze zich voor. Ze moedigde ons zelfs aan op de kantelen te klimmen, en even later sprong ze daar samen met E over een schietopening van de ene kanteel naar de andere. Zo kwamen we bij een van de opmerkelijkste objecten in het fort, de grafsteen van de Nederlandse Susanna. Ooit moet de steen ergens op een graf gelegen hebben, nu stond hij rechtop in weer en wind in een van de buitenmuren gemetseld. Wie was die Susanna?
 |
| Nederlandse kaart van Fort Cananoor |
 |
| Gezichten op Cannanore en Cochin aan de kust van Malabar. J.Vinckboons, 1662-1663. Rijksmuseum Amsterdam. |
Tegenwoordig is het een goed onderhouden site, populaire bij Indiase bezoekers. De weinige buitenlanders die er komen, vallen ten prooi aan Rajani. Ze wist ook wel het een en ander te vertellen over de geschiedenis van het fort. De medewerkers en onderzoekers van het fort hadden een band met Susanna, misschien omdat de grafsteen een van de weinige overblijfselen was die je aan een persoon kon relateren. Maar over Susanna waren nog veel vragen. Rajani vroeg of wilden helpen de tekst op de grafsteen te ontcijferen. De tekst was in oud-Nederlands, verweerd en moeilijk leesbaar.
Het hielp dat Rajani een foto van de steen had van 20
jaar geleden. Toen was die nog in aanmerkelijk betere staat. We beloofden een
en ander te ontcijferen, te vertalen en in te spreken. Maar eerst leidde ze ons
langs een paar andere plekken in het fort. Ze toonde ons kerkers en een kelder
met 36.000 onlangs opgegraven Britse kanonskogels. Ze wees op cashewbomen,
amandelvruchten en een kaneelboom. Ze belde een collega die op kwam draven met
een hakmes om daar stukken bast af te hakken. Kaneel is immers de bast van deze
boom. In haar enthousiasme wist ze van geen ophouden. We kregen zoveel bast
toegestopt dat we ons er ongemakkelijk bij begonnen te voelen.
Al met al was deze privérondleiding interessant en leuk. Zo nu en dan verzeilden we in een schoolgroep of een familie die foto's met ons wilde.
Later maakten we serieus werk van het ontcijferen en
vertalen van de tekst. Met behulp van Rajani’s foto en VOC-archieven kwamen we meer te weten. Dit is de tekst op de grafsteen:
Susanna werd geboren op 12 augustus 1727, ze was de
dochter van Matthijs Pfeiffer, commandant van de kleine handelspost Porto Novo (nu Parangipettai,
Tamil Nadu), en Margaretha Hackaart. Ze woonde dus al in Zuid-India toen ze op
16-jarige leeftijd trouwde met Godefridus Weyerman, toen namens de VOC commandant
van Fort Kannur. Een jaar later overleed ze op het kraambed.
Weyerman hertrouwde met Anna Banister, maar ook uit dat
huwelijk overleden twee kinderen op jonge leeftijd. Volgens de tekst op de
grafsteen werden die begraven naast zijn eerste vrouw. Weyerman trouwde later
een derde keer met Rachel Douglas, zij brachten drie kinderen groot, een zoon
en twee dochters. Weyerman klom op tot commandant van heel de Malabar
(1760-1764); hij overleed in 1779 in Batavia (nu Jakarta, Indonesië).
Fort Kannur was toen al niet meer Nederlands.
Geweldig dat jullie graven in de geschiedenis van Nederlanders in India. Wikipedia laat zien dat de zuidelijke Oost en West kust een trekpleister voor hen was.
BeantwoordenVerwijderen